งานวิจัยนี้ศึกษาและวิเคราะห์การนำเสนอภาพแทนของตัวละครหนุ่มสาวในภาพยนตร์ไทยร่วมสมัย 4 เรื่อง ได้แก่ ดาวคะนอง (2559) ของอโนชา สุวิชากรพงศ์ ขุนแผนฟ้าฟื้น (2562) ของก้องเกียรติ โขมศิริ ฮาวทูทิ้ง… ทิ้งอย่างไรไม่ให้เหลือเธอ (2562) ของนวพล ธำรงรัตนฤทธิ์, และ One for the Road วันสุดท้าย..ก่อนบายเธอ (2564) ของนัฐวุฒิ พูนพิริยะ ภาพยนตร์คัดสรรล้วนเป็นตัวบทที่ท้าทายวาทกรรมหลักของสังคมไทย เช่น วาทกรรมเรื่องความซื่อสัตย์ ความซื่อตรงต่อความจริง ความกตัญญูต่อบุพการี ความเห็นแก่ตัว และบทบาทของแม่ เป็นต้น ผลการศึกษาพบว่าภาพยนตร์ทั้ง 4 เรื่องภาพยนตร์ได้ใช้แนวคิดความทรงจำเป็นเครื่องมือหลักในการนำเสนอปฏิสัมพันธ์ทางคุณค่าผ่านเนื้อเรื่องที่ว่าด้วยการสูญเสียความทรงจำ การลบความทรงจำ การพยายามรื้อ ฟื้นความทรงจำ ซึ่งแสดงให้เห็นถึงความคลุมเครือสับสนของตัวละครวัยหนุ่มสาวในการปรับตัวท่ามกลางสงคราม คุณค่า และการเปลี่ยนแปลงทางสังคมไทยในศตวรรษที่ 21