การศึกษาภาพอนาคตความยากจนในเมืองหลักภูมิภาคของประเทศไทย มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาและวิเคราะห์แนวโน้มความเปลี่ยนแปลง และคาดการณ์ภาพอนาคตความยากจนในเมืองหลักภูมิภาคของไทยตลอดจนพัฒนาข้อเสนอเชิงนโยบายเพื่อรับมือกับความเปลี่ยนแปลงและความไม่แน่นอนในอนาคตที่จะส่งผลกระทบต่อความยากจนในเมืองหลักภูมิภาค งานศึกษาชิ้นนี้ใช้การศึกษาอนาคตศึกษา (futures studies) มาเป็นกรอบในการวิจัย เพื่อการวิเคราะห์ คาดการณ์ และอธิบายความเปลี่ยนแปลงในอนาคต มีขอบเขตการศึกษาในเมืองหลักภูมิภาคของประเทศไทย 3 เมือง ได้แก่ เมืองขอนแก่น เมืองสงขลา-หาดใหญ่ และเมืองเชียงใหม่

ผลการศึกษาพบว่าในอนาคตอีก 20 ปีข้างหน้า เมืองหลักภูมิภาคของไทยจะพบกับแนวโน้มทั้งการเปลี่ยนแปลงทางประชากรที่ครัวเรือนจะมีขนาดเล็กลง ความเป็นชุมชนที่เสื่อมถอย ความสําคัญของดิจิทัลและความรู้ทางดิจิทัลกับการทํางานที่เพิ่มความสําคัญมากขึ้น การเปลี่ยนแปลงรูปแบบของการทํางานและจ้างงานและการเปลี่ยนแปลงสภาวะอากาศ ที่จะส่งผลให้เกิดความเสี่ยงและความเปราะบางในรูปแบบใหม่ โดยเฉพาะความเสี่ยงจากการแทนที่แรงงานของเทคโนโลยีและการเกาะเกี่ยวทางสังคมที่ลดน้อยลง ที่จะส่งผลต่อความยากจนในเมืองหลักภูมิภาค ที่จะมีมิติของความยากจนที่เพิ่มมากขึ้น ทั้งในมิติทางเศรษฐกิจ มิติทางเครือข่ายสังคม และมิติในการเข้าถึงงานและรายได้

นอกจากนี้ แม้ผลการศึกษาจะสะท้อนให้เห็นอนาคตที่พึงประสงค์ (preferable future) ของเมืองหลักภูมิภาคแต่ละเมืองที่มีความแตกต่างกัน กล่าวคือ เมืองสงขลา-หาดใหญ่ และเมืองเชียงใหม่ เลือกฉากทัศน์ที่เทคโนโลยียังไม่สามารถแทนที่แรงงานได้ทั้งหมดและสภาวะของการเกาะเกี่ยวทางสังคมที่สูง และเมืองขอนแก่นเลือกฉากทัศน์ที่การเกาะเกี่ยวทางสังคมที่หายไปพร้อมกับการแตกย่อยของความเป็นปัจเจกบุคคลและเทคโนโลยียังไม่สามารถแทนที่แรงงานได้ทั้งหมด หากแต่ภาพอนาคตที่พึงประสงค์ดังกล่าวก็ได้นําไปสู่เป้าหมายทางยุทธศาสตร์จากอนาคตอันพึงประสงค์ที่มีจุดเน้นสําคัญร่วมกันในการสร้างความยืดหยุ่นและการรับมือกับความเสี่ยงและความไม่แน่นอนจากความเปลี่ยนแปลงทางเทคโนโลยีที่รวดเร็ว เพื่อให้ประชากรยากจนหรือประชากรที่เกือบจนในเขตเมืองสามารถมีรายได้ที่สม่ําเสมอและเพียงพอกับการดําเนินชีวิตมากยิ่งขึ้น อันประกอบไปด้วยยุทธศาสตร์ที่สําคัญ 4 ประการ คือ หนึ่ง การสร้างสภาพตลาดแรงงานในเมืองหลักภูมิภาคให้มีความยืดหยุ่นและลดความเสี่ยงจากผลกระทบจากการแทนที่ของเทคโนโลยี สอง การยกระดับทักษะทางเทคโนโลยีและการเพิ่มการเข้าถึงเทคโนโลยีดิจิทัลในเมืองหลักภูมิภาค สาม การสร้างความเข้มแข็งของเครือข่ายทางสังคมและความเอื้ออาทรในฐานะตาข่ายปลอดภัยทางสังคม และ สี่ การสนับสนุนการเข้าถึงแหล่งเงินทุนและเครดิตฉุกเฉิน